Gala jubileuszowa - 70 lat Muzeum - Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej - 

15.10.2025 r.

Dzięki uprzejmości Wójta Gminy Jabłonka oraz Dyrektor Orawskiego Centrum Kultury w Jabłonce gala odbędzie się w Jabłonce, w OCK (ul. 3 maja 3). 

Oprócz wystąpień przedstawicieli Województwa Małopolskiego, Samorządowców i Przyjaciół muzeum przewidziano także bogatą część artystyczną, o którą zadba Lex-Family-Ensemble pod kierownictwem Krzysztofa Leksyckiego i Ilony Nieciąg, nie zabraknie także muzyki orawskiej. Gala będzie okazją nie tylko do przekazania podziękowań i odznaczeń, ale i do wspomnień oraz przypomnienia historii muzeum, którą przez lata tworzyli i tworzą wespół Orawianie i ludzie sercem z Orawą związani.

Galę poprowadzi orawski regionalista i gawędziarz: Jan Świdroń.

Program 

11.00 złożenie kwiatów na grobie Joanny Wilczkowej – ostatniej właścicielki dworu Moniaków – cmentarz parafialny przy kościele pw. św. Michała Archanioła w Zubrzycy Górnej

12.00 zwiedzanie dworu Moniaków, otwarcie jubileuszowej wystawy czasowej „Siedem dekad pod otwartym niebem” – Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej

14.00 przejazd do Orawskiego Centrum Kultury w Jabłonce, lunch

16.00 gala jubileuszowa uświetniona występem zespołu OwCoK, etiudą teatralną przygotowaną przez zespół Orawiacy i Teatr im. dra Emila Kowalczyka z Lipnicy Wielkiej oraz koncertem Lex-Family-Ensemble oraz muzyka orawska Marcina Kowalczyka

po zakończeniu gali zapraszmy na uroczysta kolację jubileuszową do pensjonatu „Orawski Dwór” w Zubrzycy Górnej, gdzie przewidziano czas dla Gości

Jubileuszowa Konferencja Skansenowska - Rzemiosło i przemysły wiejskie: dzieje, dziedzictwo, praktyka i edukacja -Zubrzyca Górna 16-17.10.2025 r.

Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w 2025 roku świętuje 70. rocznicę swojego istnienia. W 1955 roku udostępniono zwiedzającym zubrzycki dwór Moniaków, co było aktem symbolicznym, z czasem pozwoliło snuć dalsze plany utworzenia na tym terenie muzeum na wolnym powietrzu, które miało dokumentować, poprzez swoje zbiory, kulturę ludową Orawy i Podtatrza, ale także nadaj ją badać, opisywać i popularyzować.

Wkrótce zatem, obok translokowanych z okolicznych miejscowo­ści budynków mieszkalnych, swoje miejsce w Orawskim Parku Etnograficznym znalazły również  obiekty przemysłu i rzemiosła wiejskiego: folusz i tartak z Łopusznej, orawskie kuźnie, młynotartak z Chyżnego, farbiarnia z Orawki, magiel z Šumiaca, olejarnia, gonciarnia oraz pomniejsze zakłady: tkackie, szewskie, stolarskie. Wszystkie one  poświadczały wysoką kulturę techniczną i estetyczną miejscowej ludności.

Obecnie nasz świat funkcjonuje w oparciu o  produkcję globalnych koncernów i organizowane przez nie łańcuchy dostaw.

 Spróbujmy zatem odpowiedzieć na pytania:

– czy w wiejskich przemysłach i rzemiosłach istnieje jeszcze potencjał, który może być wykorzystany na rynku rosnącego zapotrzebowania na towary ekskluzywne, o niepowtarzalnej estetyce i nieoczywistym wzornictwie?

– jaką rolę w tym zakresie mogą odegrać muzea w szczególności te na wolnym powietrzu?

Zapraszamy więc serdecznie muzealników, badaczy, regionalistów i twórców, aby podzielili się z nami swoją wiedzą i doświadczeniem dotyczącym dawnych rzemiosł i zakładów przemysłu wiejskiego, ich produkcją oraz odpowiedzią na postawione powyżej pytania podczas Jubileuszowej Konferencji Skansenowskiej.

Patronat nad konferencją objęło Stowarzyszenie Muzeów na Wolnym Powietrzu w Polsce.

Zapraszamy!

Rada Naukowa Konferencji:
prof. dr hab. Jan Święch – Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
dr hab. Mateusz Wyżga prof. UKEN, Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
dr Robert Ślusarek – dyrektor Muzeum Ziemi Sądeckiej w Nowym Sączu
mgr Zbigniew Skuza – prezes Stowarzyszenia Muzeów na Wolnym Powietrzu w Polsce

Program:

16.10.2025 r.  - pensjonat „Orawski Dwór” – Zubrzyca Górna

8.00 – 9.30 śniadanie (dla Gości hotelowych)

9.00 – 10.00 rejestracja uczestników

10.00 – 10.20 powitanie przybyłych – mgr Maria Dominika Wachałowicz-Kiersztyn, dyrektor Muzeum – Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej

10.20 – 10.40 wykład inauguracyjny – prof. dr hab. Jan Święch, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ –  Stanisław Stępowski – garncarz, który oszukiwał „złe licho”

10.40 – 11.40 I panel – część I – Szkiełko i oko: dzieje rzemiosł wszelakich, statystyki, fakty historyczne okiem naukowca i muzealnika – o rzemiosłach wiejskich… i miejskich… trochę przekornie…

10.40 – 10.55 PhDr. Martin Chmelik, Oravské Muzeum P. O. Hviezdoslava v Oravskom Podzámku –  Oravský komposesorát ako veľkostatok, podnikateľ a tvorca moderného hospodárenia

10.55 – 11:10 dr Paweł Siemiński, Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie, Procesy industrializacji i rozwoju gospodarczego w XIX wieku na ziemiach polskich pod zaborem pruskim na przykładzie browarnictwa

11.20 – 11.40 przerwa kawowa

11.40 – 13.40 I panel, część II – Szkiełko i oko: dzieje rzemiosł wszelakich, statystyki, fakty historyczne okiem naukowca i muzealnika – o rzemiosłach wiejskich… i miejskich… trochę przekornie…

11.40 – 11.55 Mgr. Klaudia Kasanová, PhDr. Erika Kulášová, Oravské Muzeum P.O. Hviezdoslava v Oravskom Podzámku – Mlyny v goralských obciach Oravy na podklade historických a kartografických prameňov

11.55 – 12.10 mgr Marcin Kowalczyk, Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej – Historia olejarstwa na Orawie

12.10 – 12.25 mgr Adrian Jarosz, Szkoła doktorska UKEN Kraków, Stowarzyszenie Twoje Korzenie w Polsce – Funkcjonowanie zubrzyckiego browaru w XIX w.

12.25 – 12.40 dr hab. Lech Krzyżanowski prof. UŚ – Miejskie rzemiosło na wsi i wiejskie na terenie miasta. O międzywojennych murarzach z Kóz i wytwórcach produktów lnianych z Wilamowic

12.50 – 13.20 podsumowanie panelu i dyskusja

13.20 – 13.40 przerwa kawowa

13.40 – 14.25 II panel, część I – Rzemiosła i przemysły wiejskie w muzeach na wolnym powietrzu i nie tylko. Zachowanie dziedzictwa materialnego i niematerialnego poprzez wystawę stałą, prowadzoną działalność kulturalną i zajęcia edukacyjne w muzeach na wolnym powietrzu

13.40 – 13.55 mgr Leszek Janiszewski, Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej – Między rekonstrukcją a interpretacją: rola zakładów przemysłu wiejskiego w muzeum na wolnym powietrzu

3.55 – 14.10 dr Krzysztof Karbownik, Muzeum Wsi Kieleckiej – Nie(po)ważne rzemiosło – dawna i współczesna rola drewnianego zabawkarstwa ośrodka Ostojów-Łączna

14.10 – 14.25 mgr Ewa D. Rutkowska-Wilbik, mgr Magdalena Kowalak, Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu – Wydarzenia kulturalne w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, jako sposób na rozpowszechnianie twórczości ludowej

14.35 – 16.00 przerwa obiadowa

16.00 – 17.30 II panel, część II – Rzemiosła i przemysły wiejskie w muzeach na wolnym powietrzu i nie tylko. Zachowanie dziedzictwa materialnego i niematerialnego poprzez wystawę stałą, prowadzoną działalność kulturalną i zajęcia edukacyjne w muzeach na wolnym powietrzu

16.00 – 16.15 mgr Teresa Ortyl, Muzeum Ziemi Sądeckiej – Rękawice furmańskie – od wiejskiego rzemiosła do współczesnego rynku dóbr unikatowych

16.15 – 16.30 mgr Beata Sanak, mgr Kacper Śledziński, Muzeum Małopolski Zachodniej – Uczeń i mistrz - o rzemiośle Krakowiaków Zachodnich

16.40 – 17.10 podsumowanie panelu i dyskusja

17.10 – 17.30 przerwa kawowa

17.30 – 19.10 III panel – Rzemiosło i przemysł wiejski poza muzeami na wolnym powietrzu: kilka przykładów dobrych praktyk: ochrona dóbr kultury, działania edukacyjne, wyroby tradycyjne, stylizowane, etnodizajn

17.30 – 17.45 dr hab. Stanisława Trebunia-Staszel prof. UJ – Tradycja w działaniu. Współczesne praktyki krawieckie na Podhalu

17.45 – 18.00 Xymena Smreczak – Próba analizy warstwy znaczeniowej przedmiotów użytkowych – w tym ich formy i zdobień – na przykładzie kultury materialnej Polskiej Orawy, oraz lokalnego wytwórstwa (w tym rodzinnych tradycji rzemieślniczych)

18.00 – 18.15 mgr Dominika Wachałowicz-Kiersztyn, Krzysztof Pieronek – Działalność artystyczna Krzysztofa Pieronka na tle zagadnienia krawiectwa męskiego na Orawie w XX i XXI w.

18.15 – 18.30 mgr Michał Winiarski, Osada Młyńska w Roztoce Brzezinach – Osada młyńska, Od ziarenka do bochenka: Osada Młyńska w Roztoce Brzezinach jako model żywego dziedzictwa i turystyki kulinarnej

18.40 – 19.10 podsumowanie panelu i konferencji oraz dyskusja

20.00 – 24.00 uroczysta kolacja

17.10.2025 r.  - pensjonat „Orawski Dwór” – Zubrzyca Górna

 8.00 – 10.00 – śniadanie (dla Gości hotelowych)

Następnie w zależności od wybranej opcji:

11.00 – 12.00 mgr inż. Karol Kopeć – wykład – Teoria konserwacji drewna oraz spacer tematyczny po skansenie – przykłady destrukcji drewna zabytkowego oraz możliwości jego zabezpieczenia na przykładzie obiektów znajdujących się na terenie muzeum
14.00 – 15.00 zwiedzanie ekspozycji stałej Muzeum-OPE
15.00 – 16.00 przerwa obiadowa
16.00 – 18.00 warsztaty edukacyjne

lub

10.00 – 19.00 wycieczka: Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej – Orawski Zamek (Oravský Podzámok) – Múzeum oravskej dediny (Zuberec-Brestová) – Kościół pw. Św. Jana Chrzciciela w Orawce

20.00 – kolacja w Czarnej Karczmie w Muzeum-OPE

Zapraszamy!

Organizator  – Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej

Zgodnie z ustawą z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 1304, 1606), w Muzeum - Orawskim Parku Etnograficznym w Zubrzycy Górnej zostały wprowadzone „Standardy Ochrony Małoletnich”, których naczelnym celem jest ochrona dzieci przed krzywdzeniem. Z polityką można się zapoznać poniżej.

wersja pełna - do pobrania

wersja skrócona - do pobrania

Program działania Muzeum - Orawskiego Parku Etnograficznego na lata 2022-2027 określający misję, wizję, cele oraz koncepcję finansowania muzeum jest dostępny do pobrania pod linkiem:

Program działania Muzeum - Orawskiego Parku Etnograficznego na lata 2022-2027 [pobierz .docx]

Statut Muzeum – Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej

Rozdział 1

Postanowienia ogólne

§ 1.

Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej, zwane dalej „Muzeum", jest samorządową instytucją kultury, utworzoną na podstawie Zarządzenia Nr 31/73 Przewodniczącego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 21 listopada 1973 r. w sprawie utworzenia Muzeum pod nazwą „Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej" i nadania mu statutu oraz zmiany statutu Wydziału Kultury i Sztuki Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie.

§ 2.

Muzeum działa w szczególności na podstawie:

1. ustawy z dnia 21 listopada 1996 roku o muzeach (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 385) zwana dalej „ustawą o muzeach”;
2. ustawy z dnia 25 października 1991 roku o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tj. Dz. U. z 2020 r. poz. 194 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej”;
3. ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2022 r., poz. 840);
4. ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 1479);
5. ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634 z późn. zm.),
6. niniejszego statutu.

§ 3.

Organizatorem Muzeum jest Województwo Małopolskie, zwane dalej „Organizatorem”.

§ 4.

1. Muzeum jest wpisane do rejestru instytucji kultury prowadzonego przez Organizatora pod numerem RIK 19/06.
2. Muzeum jest wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego pod numerem PRM/106/2011.
3. Muzeum posiada osobowość prawną.
4. Muzeum może używać skróconej nazwy w brzmieniu: „Muzeum-OPE".

§ 5.

1. Siedzibą Muzeum jest Zubrzyca Górna.
2. Terenem działania Muzeum jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zagranica.

§ 6.

Ogólny nadzór nad Muzeum sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, a bezpośredni Organizator.

Rozdział 2

Zakres działania Muzeum

§ 7.

Do zakresu działania Muzeum należy gromadzenie, katalogowanie i naukowe opracowywanie, przechowywanie, zabezpieczanie, konserwowanie, udostępnianie zbiorów z dziedziny etnografii, sztuki, historii i architektury z terenu Orawy i z obszarów sąsiadujących z Orawą oraz upowszechnianie wiedzy dotyczącej wymienionej kategorii obiektów, a także działalność naukowa, edukacyjna, wydawnicza, artystyczna i upowszechniająca kulturę.

§ 8.

Działania, o których mowa w § 7, Muzeum realizuje w szczególności przez:

1. systematyczne gromadzenie zabytków i materiałów dokumentacyjnych w statutowo określonym zakresie, pozyskiwanych w drodze zakupów, darowizn, zapisów, depozytów, wymiany;
2. przechowywanie zgromadzonych zbiorów, w warunkach zapewniających im właściwy stan zachowania i bezpieczeństwo oraz magazynowanie ich w sposób dostępny do badań naukowych;
3. inwentaryzowanie, katalogowanie i naukowe opracowywanie zgromadzonych zbiorów;
4. zabezpieczanie i konserwację zbiorów oraz posiadanych zabytków nieruchomych;
5. organizowanie i prowadzenie badań naukowych oraz kwerend;
6. udostępnianie zbiorów do celów naukowych, edukacyjnych i wystawienniczych;
7. zapewnienie właściwych warunków zwiedzania oraz korzystania ze zbiorów i zgromadzonych informacji;
8. urządzanie wystaw stałych i czasowych;
9. prowadzenie działalności edukacyjnej i popularyzatorskiej w zakresie działalności Muzeum;
10. popieranie i prowadzenie działalności artystycznej i upowszechniającej kulturę i naukę;
11. gromadzenie zbiorów bibliotecznych w ramach prowadzonej przez Muzeum biblioteki fachowej;
12. prowadzenie archiwum;
13. publikowanie wyników badań i opracowań naukowych, a także katalogów, przewodników wystaw oraz wydawnictw popularno-naukowych z zakresu prowadzonej działalności;
14. współpracę z polskimi i zagranicznymi muzeami, administracją rządową i samorządową, instytucjami kultury, polskimi i zagranicznymi instytucjami naukowo- badawczymi, organizacjami pozarządowymi, a także innymi osobami prawnymi, jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej oraz osobami fizycznymi.

§ 9.

Muzeum gromadzi następujące rodzaje zbiorów:

1. w dziedzinie architektury: obiekty architektury murowanej i drewnianej oraz budownictwa ludowego;
2. w dziedzinie etnografii: artefakty kultury materialnej, duchowej oraz społecznej będącej dziedzictwem grupy etnograficznej zamieszkującej w przeszłości i obecnie na terenie Orawy;
3. w dziedzinie sztuki: dzieła malarstwa, rzeźby, rzemiosła artystycznego i sztuki użytkowej;
4. w dziedzinie historii: zabytki kultury materialnej, duchowej i społecznej Orawian, w szczególności przedmioty upamiętniające wydarzenia i postacie związane z dziejami Orawy, w tym m. in. rękopisy, dokumenty, druki, fotografie, mapy, pieczęcie itp.;
5. księgozbiór gromadzony w zakresie bibliografii dziedzinowej.

Rozdział 3

Organizacja Muzeum

§ 10.

1. Organizację wewnętrzną Muzeum określa regulamin organizacyjny, nadawany przez Dyrektora Muzeum, po zasięgnięciu opinii Organizatora oraz opinii działających w Muzeum organizacji związkowych i stowarzyszeń twórców.
2. Zmiany Regulaminu Organizacyjnego dokonywane są w trybie określonym dla jego nadania.

Rozdział 4

Zarządzanie Muzeum

§ 11.

1. Muzeum jest zarządzane przez Dyrektora Muzeum, zwanego dalej „Dyrektorem".
2. Dyrektor reprezentuje Muzeum na zewnątrz, odpowiada za prawidłową realizację działalności statutowej oraz właściwe gospodarowanie mieniem i środkami finansowymi Muzeum.
3. Do zakresu działania Dyrektora należy w szczególności:
   1. kierownictwo i nadzór nad całością działalności Muzeum;
   2. nadzór nad majątkiem Muzeum, w tym jego zbiorami i ich ewidencjonowaniem;
   3. przedstawianie Organizatorowi oraz właściwym instytucjom planów rzeczowych i finansowych, sprawozdań oraz wniosków dotyczących Muzeum;
   4. racjonalne i efektywne gospodarowanie posiadanymi środkami finansowymi i materialnymi;
   5. wykonywanie czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do pracowników Muzeum;
   6. wydawanie wewnętrznych zarządzeń.

4. Dyrektora powołuje i odwołuje Zarząd Województwa Małopolskiego: w trybie i na zasadach określonych w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i w ustawie o muzeach:
   1. w drodze konkursu albo
   2. w trybie bezkonkursowym.

5. W przypadku powierzenia przez Zarząd Województwa Małopolskiego zarządzania Muzeum osobie fizycznej lub prawnej (zarządcy), do zarządcy stosuje się odpowiednio postanowienia niniejszego statutu dotyczące Dyrektora.

§ 12.

1. Dyrektor zarządza Muzeum przy pomocy jednego Zastępcy, z którym nawiązuje i rozwiązuje stosunek pracy zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. Zatrudnienie danej osoby na stanowisku Zastępcy dyrektora wymaga uzgodnienia z Organizatorem.
2. Nawiązanie stosunku pracy z Zastępcą może być poprzedzone naborem na to stanowisko, przeprowadzonym zgodnie z wewnętrznymi regulacjami obowiązującymi w Muzeum.

§ 13.

1. Przy Muzeum działa Rada Muzeum, której członków powołuje i odwołuje Organizator
2. w trybie i na zasadach określonych w ustawie o muzeach.
3. Rada Muzeum działa na zasadach i w zakresie określonym w art. 11 ustawy o muzeach.
4. Rada Muzeum składa się z 11 członków.

§ 14.

1. W Muzeum działają kolegia doradcze utworzone przez Dyrektora, z jego inicjatywy lub na wniosek co najmniej polowy zatrudnionych w nim muzealników.
2. Zakres działania kolegium doradczego i liczbę jego członków określa Dyrektor.
3. W skład kolegium doradczego wchodzą pracownicy Muzeum lub osoby spoza Muzeum, powoływane i odwoływane przez Dyrektora.
4. Kolegium doradcze liczy od 4 do 10 osób.
5. Członkowie kolegium doradczego wybierają ze swojego grona przewodniczącego kolegium.
6. Posiedzenie kolegium doradczego zwołuje Dyrektor.
7. Posiedzenie kolegium doradczego może odbywać się w trybie stacjonarnym, zdalnym lub mieszanym.
8. Kolegium doradcze wyraża opinie w formie uchwał.
9. Uchwały kolegium doradczego podejmowane są zwykłą większością głosów, w głosowaniu jawnym, przy obecności co najmniej połowy składu kolegium. W przypadku równej liczby głosów o podjęciu uchwały decyduje glos osoby, która przewodniczy posiedzeniu.
10. Z posiedzenia kolegium doradczego sporządza się protokół, który zawiera porządek posiedzenia, nazwiska obecnych członków kolegium oraz opinie zgłoszone podczas posiedzenia.
11. Protokół podpisują obecni na posiedzeniu członkowie kolegium doradczego.
12. Protokół wraz z uchwałami są przekazywane Dyrektorowi.
13. Obsługę techniczno-biurową posiedzeń kolegium doradczego zapewnia Muzeum.

Rozdział 5

Gospodarka finansowa Muzeum

§ 15.

1. Muzeum prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i innych obowiązujących w tym zakresie przepisach prawa, kierując się zasadą legalności, efektywności, gospodarności, celowości wykorzystania środków finansowych.
2. Podstawą gospodarki finansowej Muzeum jest plan finansowy, ustalony przez Dyrektora, z zachowaniem wysokości dotacji Organizatora.
3. Majątek Muzeum wykorzystuje się do celów wynikających z zakresu działania Muzeum.

§ 16.

1. Źródłami finansowania działalności Muzeum są:

1. środki finansowe przekazywane przez Organizatora w formie dotacji:
   1. podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów;
   2. celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;
   3. celowej na realizację wskazanych zadań i programów;
2. przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego;
3. przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych;
4. środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych;
5. dotacje celowe z budżetu państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

§ 17.

Dyrektor zapewnia terminowe sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego, obligatoryjne jego zbadanie przez firmę audytorską i przedłożenie go do zatwierdzenia Organizatorowi.

§ 18.

1. Muzeum może, na zasadach przewidzianych w obowiązujących przepisach, prowadzić jako działalność dodatkową, działalność gospodarczą w zakresie:
   1. sprzedaży praw do wizerunku muzealiów;
   2. usług handlowych, w tym sprzedaży publikacji, odwzorowań i kopii muzealiów oraz pamiątek;
   3. usług reprograficznych i fotograficznych;
   4. usług związanych z obsługą ruchu turystycznego;
   5. organizowania wydarzeń kulturalnych i sportowych, w tym warsztatów, szkoleń, konferencji, sympozjów, koncertów, zajęć edukacyjnych, i popularyzujących historię w zakresie innym niż określony w § 8 pkt 8-10;
   6. szkoleń, usług konserwatorskich i wykonywania ekspertyz;
   7. wynajmu oraz dzierżawy majątku ruchomego i nieruchomego Muzeum;
   8. usług gastronomicznych.
2. Działalność, o której mowa w ust. 1, nie może prowadzić do ograniczania działalności Muzeum, o której mowa w §7 i 8 niniejszego statutu.
3. Dochód uzyskany z działalności gospodarczej wykorzystuje się wyłącznie w celu finansowania działalności statutowej Muzeum.

Rozdział 6

Gospodarka finansowa Muzeum

§ 19.

Połączenia, podziału lub likwidacji Muzeum dokonuje Organizator w trybie i na zasadach określonych w obowiązujących przepisach.

§ 20.

Zmian statutu dokonuje się w trybie właściwym dla jego nadania.